Inleiding
Met de formele goedkeuring van de Europese Ontbossingsverordening (EUDR), die op 29 juni 2023 in werking trad, staat de verpakkingssector voor nieuwe uitdagingen en verantwoordelijkheden. Deze regelgeving, die bedrijven tot 30 december 2024 de tijd geeft om zich aan te passen, introduceert strikte eisen om ontbossing en bosdegradatie tegen te gaan. Voor mkb-ondernemingen geldt de verordening vanaf 30 juni 2025. Dit artikel onderzoekt de impact van deze verordening op de toeleveringsketens van kartonnen verpakkingen en de stappen die bedrijven moeten nemen om compliant te blijven.
Doelstellingen en Achtergrond
De EUDR is ontworpen om een krachtige bijdrage te leveren aan de strijd tegen wereldwijde ontbossing en bosdegradatie. Door strenge regels op te leggen aan de productie en handel van grondstoffen en producten die ontbossing in de hand kunnen werken, streeft de verordening naar duurzame en legale handelspraktijken. Dit heeft directe implicaties voor de verpakkingssector, waar kartonnen verpakkingen veelal afhankelijk zijn van hout als grondstof.
Belang van Bossen
Bossen zijn cruciaal voor het behoud van biodiversiteit, het vastleggen van koolstof en het ondersteunen van lokale gemeenschappen. De vernietiging van deze ecosystemen draagt bij aan klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit, waardoor de bescherming van bossen hoog op de internationale agenda staat.
Verantwoordelijkheden van Operators en Traders
Voor bedrijven in de verpakkingssector betekent de EUDR dat zij moeten voldoen aan uitgebreide due diligence-vereisten. Operators, oftewel bedrijven die producten op de Europese markt brengen, en traders (handelaren) moeten ervoor zorgen dat hun producten ontbossingsvrij en legaal zijn. Dit houdt in dat ze gedetailleerde informatie moeten verzamelen over de herkomst van hun grondstoffen, risico's moeten beoordelen en waar nodig maatregelen moeten treffen om deze risico's te minimaliseren.
Locatie-informatie en Benchmarking Systeem
Een van de belangrijkste vereisten van de EUDR is dat bedrijven locatiegegevens moeten verstrekken van de percelen waar hun grondstoffen worden geproduceerd. Dit zorgt voor transparantie en helpt bij het naleven van de regelgeving. Daarnaast introduceert de EUDR een benchmarking systeem dat landen of regio's indeelt in risicocategorieën op basis van hun ontbossingsniveaus en inspanningen om ontbossing tegen te gaan. Producten uit hoogrisicogebieden zullen onderworpen worden aan strengere controle en due diligence-eisen.
EU Observatorium en Internationale Samenwerking
Om de voortgang in de strijd tegen ontbossing te monitoren, wordt er een EU Observatorium voor ontbossing opgericht. Dit orgaan zal veranderingen in bosbedekking en de drijfveren daarvan in kaart brengen en belangrijke informatie verstrekken aan overheidsinstanties, bedrijven en consumenten. Daarnaast werkt de EU samen met producerende landen, internationale organisaties en andere belanghebbenden om duurzame productie te bevorderen en de effecten van ontbossing wereldwijd te verminderen.
Handhaving en Sancties
De handhaving van de EUDR zal strikt zijn, met effectieve en afschrikwekkende sancties voor bedrijven die de regels overtreden. Lidstaten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van deze sancties, en de Europese Commissie zal lijsten publiceren van veroordelingen en opgelegde sancties om transparantie te waarborgen.
Uitbreiding en Implementatie
De Europese Commissie zal de mogelijkheid onderzoeken om de reikwijdte van de verordening uit te breiden naar andere kwetsbare ecosystemen, zoals wetlands en graslanden. Lidstaten worden aangemoedigd om voldoende middelen en capaciteiten beschikbaar te stellen voor de uitvoering en handhaving van de verordening, zodat de doelstellingen effectief kunnen worden gerealiseerd.
Conclusie
Voor de verpakkingssector, en met name voor bedrijven die afhankelijk zijn van papier en karton, is de invoering van de Europese Ontbossingsverordening een belangrijke ontwikkeling. Er pleiten diverse partijen voor uitstel van de inwerkingtreding van de EUDR. Desalniettemin is het van cruciaal belang om op de hoogte te zijn van de nieuwe verplichtingen en om tijdig de benodigde stappen te ondernemen om aan de eisen te voldoen. Door proactief te handelen kunnen bedrijven niet alleen voldoen aan de regelgeving, maar ook bijdragen aan een duurzamere toekomst.